De doorgaande lijn in praktijk

Voor mij aan tafel zit het opvang en onderbouw-team bij elkaar. Eens in de zoveel tijd hebben ze een gezamenlijk overleg. Deze keer staat het samenspelen van peuters en kleuters boven aan de agenda. Er is al een gezamenlijk leerlingvolgsysteem maar hoe mooi zou het zijn om de doorgaande lijn ook zichtbaar te maken?! Door peuters en kleuters met regelmaat samen te laten spelen?! De wil is er zeker, nu de praktijk nog. Vijf kleutergroepen, twee peutergroepen en een hele waslijst aan wensen en belangen. Appeltje eitje denken ze nog wanneer de eerste opties worden opgenoemd, maar dat valt toch tegen…

Het klinkt heel mooi allemaal, een zichtbare doorgaande lijn waarbij peuters en kleuters op basis van hun ontwikkeling samenspelen. In theorie is het plaatje zo gemaakt. Even wat roosters aanpassen en klaar is Kees. Maar is het wel zo eenvoudig als het lijkt? Helaas valt dat in de meeste gevallen toch best tegen. Er zijn namelijk een paar dingen waar je rekening mee moet houden.

Wet en regelgeving:
De opvang moet aan veel meer eisen voldoen dan het onderwijs. Even wat peuters in een kleuterklas erbij zetten mag niet zonder begeleiding van een pedagogisch medewerkster, bijvoorbeeld. Dat is nogal een onderneming wanneer er een kleine bezetting is. Ook is het de bedoeling dat er een gerichte activiteit aangeboden wordt met een duidelijk begin en eind. De GGD heeft hier een duidelijk stroomschema voor opgesteld maar dat betekent niet dat het daarmee eenvoudiger wordt.

Tegengestelde belangen:
En dan heb je het alleen nog maar over het belang van de opvang. Het onderwijs heeft daarnaast de behoefte juist die kinderen te zien die later ook in die klas gaan instromen. De meerwaarde zit immers ook in het feit dat de kennismaking met de klas en juf soepel verloopt. Daarnaast richt het onderwijs zich in eerste instantie op de cognitieve ontwikkeling, en steekt (peuter)opvang juist eerst in op welbevinden van het kind. Dit heeft invloed op de inhoud van de discussie tussen beide partijen.  Al deze belangen spelen evenveel mee in het vraagstuk samenspelen. Echter, wanneer men zich er niet van bewust is dat er door een andere bril gekeken wordt, bestaat de kans dat het overleg verzand in een ‘ja-maar’ gesprek.

Praktische zaken:
Naast de inhoudelijke kant van dit vraagstuk speelt er ook een praktische kant. Want wat is bijvoorbeeld een geschikt tijdstip om dit te organiseren? Wanneer onderwijs en opvang voor het eerst samen om de tafel zitten is er veel afstemming en aanpassing nodig om de voorwaarden te scheppen om uberhaubt te kunnen samenspelen.

Kunnen we er dan maar beter gewoon vanaf zien en alles houden bij het oude, als het toch zo’n ingewikkeld gedoe gaat worden?!? Nee, dat hoeft nou ook weer niet. Maar het is wel heel belangrijk om een gezamenlijk belang als uitgangspunt te nemen in dit proces. Vraag je met elkaar af waarom je het zou willen aanbieden.  Het uitgangspunt van de doorgaande lijn is namelijk de ontwikkeling van het kind.

Waar nu in bijna ieder leerlingvolgsysteem nog rekening wordt gehouden met een vermeende dip in de ontwikkeling. Is het doel van een doorgaande lijn deze ‘dip’ te laten verdwijnen zodat kinderen gewoon lekker door kunnen ontwikkelen. We kennen allemaal wel de uitspraak over die bijna vierjarigen: Ze is gewoon toe aan de basisschool! Het zijn de kinderen die toe zijn aan een volgende fase in spel en aanbod. Wanneer je hierin tegemoet kunt komen door alvast af en toe mee te mogen spelen met wat oudere kinderen, blijft de ontwikkeling natuurlijk verlopen. Daarnaast is er ook de praktische kant. Het geleidelijk aan kunnen wennen aan een nieuwe situatie, wat nu eenmaal tijd kost, heeft een grote meerwaarde wanneer het kind uiteindelijk de overstap naar het onderwijs maakt.

Wanneer je je team meeneemt in het waarom van het proces, creëer je een gezamenlijk belang waardoor er over en weer ruimte ontstaat. Vandaaruit volgt vanzelf het gesprek hoe dit vorm te geven. Zoals genoemd is het belangrijk tijd te nemen om elkaars belangen te begrijpen. Vandaaruit kan je samen kijken welke belangen voor jullie doorslaggevend zijn.
En waar er juist aanpassingen gemaakt kunnen worden.

Wil jij ondersteuning in het opzetten van de doorgaande lijn?
Neem dan gerust contact met mij op!