Mam! Geef mij die lucifers maar! Zoals jij het doet gaat het nooit lukken…
Ik kijk mijn dochter verbouwereerd aan.
Hoezo lukt het mij niet?
Je ziet toch dat het fikt?
Eventjes dan…
Maar het moet gewoon op gang komen.

Nee, dit gaat zo veel te lang duren, zegt ze gedecideerd.
Je moet dat hout in een driehoekje zetten, en dan daaronder een vuurtje maken.
En heb je nog kleinere branddingetjes?!?

Naast ons ligt een zak met marshmallows te wachten.
Tussen ons in staat onze nieuwe vuurschaal.
Waar, hoe moeilijk kan het zijn, een vuurtje in moet komen.
Ik doe verwoede pogingen, ten slotte ben ik de volwassene in dit verhaal.
Terwijl mijn dochter hier gewoon expert in blijkt te zijn.
‘Van papa geleerd! Daar mag ik ook altijd het vuur maken…’

Even bekruipt me een ongerust gevoel.
Hoezo mag, kan jij zelfs, vuur maken?
Is dat wel verantwoord?
Dan zie ik hoe vaardig ze het aanpakt.
En bedenkt ik dat het wel handig is, zo’n dochter met onvermoed talent.
Nu kunnen we in ieder geval aan die marshmallows beginnen.

Risicovol spelen. Daar moet ik aan denken wanneer ik naar de pogingen van mijn dochter kijk. Een term die de laatste jaren steeds vaker rondzingt wanneer we het hebben over de ontwikkeling van kinderen. Ik vind het een rare term, want bestaat er dan ook zoiets als risicoloos spelen?

Kun je grip krijgen op het leven zonder risico te lopen?
Spelen is de ultieme manier om kennis te maken met de maatschappij en dat leven.
Om het in de vingers te krijgen.
Leven zonder risico bestaat niet.
Wat wel bestaat is dat je niet leert om te gaan met risico’s.
Zodat je niet goed bestand bent tegen het leven.

Terwijl mijn dochter succesvolle pogingen doet om de fik in onze nieuwe herinnering te krijgen, dwalen mijn gedachten af naar een les die ik lang geleden leerde in de schoolbanken als psychosociaal therapeut.
Een kind heeft zowel een vader en een moeder nodig om evenwichtig groot te worden.
De moeder als veilige basis om naar terug te keren.

Je startpunt om de wereld in te stappen, je comfortzone zeg maar.
De vader om je uit te dagen, op een veilige manier risico’s aan te gaan.
Je grenzen op te zoeken en er misschien zelfs overheen te gaan.
Zodat je leert afwegen wat een acceptabel risico is, en wat gewoon levensgevaarlijk.

Beiden hebben kinderen nodig voor een evenwichtige ontwikkeling.
Beiden hebben we nog steeds nodig wanneer we volwassen zijn.
Een leven waarbij alles is ingekaderd en de risico’s zijn uitgebannen, is dat nu wel zo leuk?
Tegelijk, een leven waarin je nooit hebt leren omgaan met risico’s, is dat wel zo veilig?

Terwijl ik naar de eerste vlammen staar vraag ik me af…
Er werken voornamelijk vrouwen in de kinderopvang.
En al die vrouwen doen waar ze goed in zijn, namelijk die veilige plek bieden.
Dus met dat startpunt zit het wel goed.
Maar allemaal vrouwen bij elkaar vergeten misschien soms ook wel eens de waarde van het leren risico nemen. Dingen doen waarvan je nog niet weet hoe het eindigt.
Gewoon om uit te vinden hoe het werkt.
Ook als het een puinhoop geeft of geschaafde knieën.
Het is gewoon niet onze expertise.

Zou het daarom zijn dat we aan spelen de term risicovol verbinden?
Omdat het voor ons een ver van mijn bed show is?
Ik weet het niet goed.
Wat ik wel weet is dat we er in de kinderopvang een handje van hebben om alles te kaderen.
Dat risico zoveel mogelijk uit te bannen.
Scheelt een hoop gedoe.

Toch blijft die term haken.
Want ik gun al die kinderen zoveel meer risico.
Zodat ze grip krijgen op de wereld om hen heen.
Niet door praatplaatjes en boekjes te bekijken over die wereld.
Maar door het gewoon zelf te mogen ervaren.

Naar mijn dochter kijkend constateer ik iets wat ik eigenlijk ook allang wist…
Wanneer een kind met risico’s mag leren spelen brand het maar zelden zijn vingers.
En een volwassen persoon die kan spelen met risico’s neemt eerder eigenaarschap.
Een coachtraject waarin je eens het risico neemt de ander uit te dagen heeft in lijn met deze gedachte vaak een verrassende uitkomst.

Mijn conclusie: Eigenlijk is er is maar één vorm van risicovol spel, en dat is het spel waarbij we alle risico uitbannen.

Het vuurtje brand, de marshmallows zitten aan de stok.
En ergens naast mij staat een emmertje water, ik kon het toch niet laten…